„Þú sparkar eins og stelpa!“

Höfundur: Bjarki Már Ólafsson

Stelpur úr 6. flokki á móti í janúar s.l.

Ég er svo heppinn að ég starfa við það sem ég elska að gera – að þjálfa fótbolta, allan daginn, alla daga. Það er þroskandi og lærdómsríkt að starfa með krökkum og fylgjast með þeim taka framförum bæði í fótbolta og sem einstaklingar.

Þegar ég var að taka ákvörðun um það hvaða flokka ég skyldi þjálfa þá hugsaði ég með mér að ég vildi gjarnan vinna með krökkum sem væru að taka sín fyrstu skref í fótbolta, sem og þeim sem væru að undirbúa sig fyrir sín fyrstu skref í meistaraflokk. Ég sóttist því eftir því að þjálfa 7. flokk karla og að starfa sem aðstoðarþjálfari í 2. flokki karla. Mér fannst mikilvægt að fá að þjálfa tvo gjörólíka aldurshópa til þess að hafa sem mesta fjölbreytni í þessu.

Leitarniðurstöður Google fyrir „female soccer“ eru í takt við stöðu kvennaknattspyrnunnar

Á sama tíma bauðst mér að þjálfa stelpur. Bæði stelpur í 6. flokki (9 og 10 ára) og stelpur í 5. flokki (11 og 12 ára). Þegar þetta tilboð kom upp á borðið hugsaði ég með mér: „Stelpur? Nei, það er alltof mikill pakki … Þær eru ekkert í þessu af neinni alvöru…. Það koma alltof margir drama árekstrar upp,“ o.s.frv. Þetta eru pælingar sem ég tel að skjótist upp í hugann á alltof mörgum þegar þeir hugsa um stelpur í boltaíþróttum. Hvers vegna ætli það sé? Staðalímyndir stúlkna í boltaíþróttum eru mótaðar af þessum sömu pælingum og skutust upp í hausinn á mér þegar ég velti þessu tilboði fyrir mér, sem er sorglegt. Í strákaíþróttum eru frasar eins og „Þú kastar/sparkar eins og stelpa!“ og „Ekki vera kelling!“ rótgrónir, sem orsakar það að stelpur er ekki teknar alvarlega í boltaíþróttum.

Eftir miklar vangaveltur og pælingar fram og til baka þá ákvað ég á endanum að taka slaginn. Ég ákvað það að taka að mér þjálfun beggja flokkanna og lofaði mér því að ég skyldi setja nákvæmlega sömu kröfur á stelpurnar og ég myndi setja á stráka á sama aldri.

Eini EA Sports leikurinn sem býður upp á kvenkyns leikmenn er UFC bardagaleikurinn. Það er hluti af ástæðu þess að Ronda Rousey er eitt heitasta nafnið í Bandarískum íþróttum í dag.

Þetta er ein allra besta ákvörðun sem ég hef tekið, þá helst vegna þess að ég hafði svo innilega rangt fyrir mér. Eftir að hafa þjálfað þessa tvo flokka í 7 mánuði við hliðina á því að þjálfa áður nefnda stráka flokka hef ég komist að því að þessar skoðanir og vangaveltur sem að ég hafði áður en ég tók við starfinu voru svo kolrangar og taktlausar. Af minni reynslu þá fullyrði ég það að það á að gera sömu kröfur til bæði stelpna og stráka í yngri flokkum í þjálfun, og það á að taka kvennaíþróttir jafn alvarlega og karlaíþróttir.

Fjölmiðlaumhverfið og umræðan veldur því að markaðsetning á strákafótbolta er margfalt öflugri heldur en kvennamegin. Ég framkvæmdi könnun í báðum kvennaflokkunum þar sem að ég spurði hverja einustu stelpu hver hennar uppáhalds fótboltamaður/fótboltakona væri. Allar svöruðu með karlkyns fótboltamanni. Utan æfingatíma horfa strákar á hetjurnar sínar spila fótbolta, fara í FIFA og spila með hetjurnar í tölvunni og fara svo út í fótbolta og leika þessar sömu hetjur. Stelpurnar geta varla horft á stelpur spila fótbolta í sjónvarpi og því er skortur á kvenkyns fyrirmyndum og hetjum. Þær geta ekki stýrt þeim í tölvunni, þar sem að það er ekki til kvenkyns fótboltaleikur, og því fara þær ekki út á völl að leika hetjurnar sínar þar sem að þær eiga engar kvenkyns hetjur.

Tölvuleikir þar sem þú getur stýrt þessum stórstjörnum verða til þess að þú byrjar að ídolísera hetjurnar á tölvuskjánum. Það er mjög ólíklegt að EA Sports muni bjóða upp á kvennabolta í FIFA-leikjunum og því er varla hægt að sjá fram á breytingar í þessum efnum. Hins vegar þarf fjölmiðlaumfjöllun og umræðan að taka breytingum. KSÍ fær hins vegar hrós fyrir bætta markaðsetningu á kvennafótbolta undanfarin ár.

Það þarf að breyta þessum staðalímyndum um boltaíþróttirnar og útrýma áðurnefndum frösum. Þjálfarar, foreldrar og þeir sem koma að íþróttahreyfingunni þurfa að taka höndum saman og sjá til þess að það verði viðhorfsbreyting á þessu. Stelpur eiga að fá sömu tækifæri og strákar. Fótboltinn getur boðið upp á svo margt. Launuð atvinnumennska, niðurgreitt háskólanám úti í heimi, félagskapur og minningar til margra ára eru dæmi um tækifærin sem fótboltinn býður upp á og stelpur eiga að sitja við sama borð og strákar í þessum efnum.

Að lokum langar mig að benda á #LikeAGirl auglýsingaherferðina sem að Always fór af stað með sumarið 2014. Þar var fólk beðið um að gera ýmsa hluti eins og stelpa. Flestir brugðist við með því að gera hlutina á fíflalegan hátt og það er einmitt viðhorfið sem er alltof áberandi í boltaíþróttum. Boðskapurinn er sá að ef þú ert að gera hlutina eins og stelpa, haltu því áfram.

Þessi pistill birtist fyrst á bloggsíðu höfundar og er endurbirtur hér með góðfúslegu leyfi. Myndefni er fengið af upprunalegum birtingarstað.